سابقه فعاليت كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان كه با هدف ايجاد امكانات لازم جهت رشد و پرورش فكري و ذوقي كودكان و نوجوانان تاسيس شده است به ميانه دهه چهل شمسي در سال 1344 باز مي گردد و عرصه فرهنگ، ادب، تعليم و تربيت و هنر ايران در اين سالها شاهد رشد، بالندگي و تكامل اين نهاد تاثير گذار بوده است.
كودكان و نوجوانان ديروز ايران زمين با مرغك كانون پرواز را به تجربه نشسته اند و امروز به مردان و زنان رشيد، آگاه، انديشمند و فرهيخته اي تبديل گشته اند كه امروز ايران به آنان افتخار مي ورزد.
ميليونها كودك و نوجوان هر روز صفحه هاي كتابهاي كانون را ورق مي زنند، پاي قصه ها و داستانها، تمثيلها و ضرب المثل هاي ايراني مي نشينند و صفحات پاك ذهن و قلب خويش را با جوهر دانش و آگاهي رقم مي زنند.
كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان از طريق بيش از 850 مركز فرهنگي ثابت، سيار شهري، سيار روستائي و پستي در سراسر ايران و با ارايه فعاليتهاي فرهنگي، هنري با مخاطبين كودك و نوجوان خود ارتباطي چهره به چهره و نزديك برقرار مي كند.
مربيان كانون در اين مراكز كه كتابخانه هايي با روش باز در آن قرار گرفته است علاوه بر امانت دادن كتاب به ارايه 40عنوان فعاليت فرهنگي هنري مي پردازد.
قصه گويي، شعر خواني، نمايش عروسكي، پخش فيلم، تهيه روزنامه ديواري، كتابخواني، نقاشي، سفالگري، تكه چسباني، گفتگو هاي آزاد و ... از آن جمله است.
از سويي ديگر آثار فرهنگي، ادبي و هنري توليد شده در اين نهاد مخاطبين گسترده اي را در سراسر كشور تحت پوشش خود قرار مي دهد.
انتشار 140 عنوان كتاب با شمارگاني بيش از 3 ميليون در سال، توليد هزاران دقيقه فيلم هاي كوتاه، بلند، زنده، مستند و پويانمايي، توليد دهها عنوان نوار موسيقي، نمايش عروسكي، سرگرميهاي سازنده و اسباب بازي و نرم افزار هاي آموزشي رايانه اي از آن جمله به شمار مي روند.
همچنين برگزاري جشنواره هاي " يك هفته با كانون " ( ارايه فعاليتهاي مراكز فرهنگي و هنري)، قصه گويي، نمايش عروسكي، كتاب كودك و نوجوان، مطبوعات كودك و نوجوان و جشنواره بين المللي پويانمايي از ديگر فعاليتهاي كانون در طول سال است.
كانون زبان ايران نيز كه از زير مجموعه هاي كانون است که با داشتن شعبه های زیادی در سراسر كشور كار آموزش زبانهاي فارسي، انگليسي، آلماني، فرانسوي، اسپانيايي و عربي را بر عهده دارد.
اين در حالي است كه تمامي فعاليتهاي عنوان شده از پشتوانه پژوهشي گسترده اي برخوردار است كه اين مهم در بخش پژوهش كانون صورت مي پذيرد.
در عين حال فعاليتهاي كانون پرورش فكري كودكان ونوجوانان تنها به داخل ايران محدود نمي شود بلكه همكاريهاي وسيع كانون با نهادهاي بين المللي و حضور گسترده آثار اعضا و توليدات فرهنگي و هنري در رقابتهاي هنري جهان از فعاليتهاي بين المللي كانون به شمار مي رود كه از اين راه افتخارات فراواني نصيب كودكان، نوجوانان، هنرمندان و نويسندگان ايراني شده است.
